定積分に関する性質「King Property」の紹介

投稿日: 

数学

B!
Chuk YongによるPixabay(https://pixabay.com/)からの画像

King Propertyは, 関数$f(x)$の定積分に関する便利な性質です. ここでは, King Propertyとは何か, またどのように役立てることができるかについて紹介します.

King Propertyとは

King Propertyとは, 関数の定積分に関する次のような性質のことを指します.

King Property

関数$f(x)$の定積分に関して, 以下の式が成り立つ:

\begin{align} \bbox[#dddddd, 1em]{\int_a^b f(x) \, \mathrm{d}x = \int_a^b f(a + b - x) \, \mathrm{d}x .} \label{eq_king_property-1} \end{align}

ただし, $a$, $b$は定数である.

特に, $b = 0$とすれば,

\begin{align} \bbox[#dddddd, 1em]{\int_0^a f(x) \, \mathrm{d}x = \int_0^a f(a - x) \, \mathrm{d}x} \end{align}

が得られる.

King Propertyの証明

式\eqref{eq_king_property-1}の右辺に対して, $u = a + b - x$の置換積分を用いれば良いです. すると,

\begin{align} \int_a^b f(a + b - x) \, \mathrm{d}x &= \int_b^a f(u) \, \left( - \mathrm{d} u \right) = \int_a^b f(u) \, \mathrm{d}u \end{align}

が得られて, 式\eqref{eq_king_property-1}を示すことができました.

King Propertyのイメージ

King Propertyのイメージは, 下図のようになります. 下図の1つ目と2つ目においては左右反転していただけなので, 色が塗られた面積は等しくなります. この左右の面積は, 式\eqref{eq_king_property-1}の両辺に等しくなるため, 式\eqref{eq_king_property-1}が成り立つというイメージです.

King Propertyの活用例

活用例(1)

次の積分を実行せよ:

\begin{align} \int_0^{\pi / 2} \frac{\sin x}{\sin x + \cos x} \, \mathrm{d}x . \end{align}

$x = \pi / 2 - t$の置換積分を用いると,

\begin{align} \int_0^{\pi / 2} \frac{\sin x}{\sin x + \cos x} \, \mathrm{d}x &= \int_{\pi / 2}^0 \frac{\sin \left( \frac{\pi}{2} - t \right)}{\sin \left( \frac{\pi}{2} - t \right) + \cos \left( \frac{\pi}{2} - t \right)} \, \left( - \mathrm{d}t \right) \nonumber \\ &= \int_0^{\pi / 2} \frac{\cos t}{\cos t + \sin t} \, \mathrm{d}t \end{align}

となるから,

\begin{align} \int_0^{\pi / 2} \frac{\sin x}{\sin x + \cos x} \, \mathrm{d}x - \int_0^{\pi / 2} \frac{\cos x}{\sin x + \cos x} \, \mathrm{d}x &= 0 \label{eq_king_property-2} \end{align}

となる. 一方で,

\begin{align} \int_0^{\pi / 2} \frac{\sin x}{\sin x + \cos x} \, \mathrm{d}x + \int_0^{\pi / 2} \frac{\cos x}{\sin x + \cos x} \, \mathrm{d}x &= \int_0^{\pi / 2} \mathrm{d}x = \frac{\pi}{2} \label{eq_king_property-3} \end{align}

であるから, 式\eqref{eq_king_property-2}, \eqref{eq_king_property-3}をそれぞれの積分に対して連立方程式のような形で解けば,

\begin{align} \int_0^{\pi / 2} \frac{\sin x}{\sin x + \cos x} \, \mathrm{d}x &= \frac{\pi}{4} , \\ \int_0^{\pi / 2} \frac{\cos x}{\sin x + \cos x} \, \mathrm{d}x &= \frac{\pi}{4} \end{align}

が得られる.

活用例(2)

次の積分を実行せよ:

\begin{align} \int_0^1 \frac{e^x}{e^x + e^{1 - x}} \, \mathrm{d}x . \end{align}

$x = 1 - t$の置換積分を用いると,

\begin{align} \int_0^1 \frac{e^x}{e^x + e^{1 - x}} \, \mathrm{d}x &= \int_1^0 \frac{e^{1 - t}}{e^{1 - t} + e^t} \, \left( - \mathrm{d}t \right) \nonumber \\ &= \int_0^1 \frac{e^{1 - t}}{e^t + e^{1 - t}} \, \mathrm{d}t \end{align}

となるから,

\begin{align} \int_0^1 \frac{e^x}{e^x + e^{1 - x}} \, \mathrm{d}x - \int_0^1 \frac{e^{1 - x}}{e^x + e^{1 - x}} \, \mathrm{d}x &= 0 \label{eq_king_property-4} \end{align}

となる. 一方で,

\begin{align} \int_0^1 \frac{e^x}{e^x + e^{1 - x}} \, \mathrm{d}x + \int_0^1 \frac{e^{1 - x}}{e^x + e^{1 - x}} \, \mathrm{d}x &= \int_0^1 \mathrm{d}x = 1 \label{eq_king_property-5} \end{align}

であるから, 式\eqref{eq_king_property-4}, \eqref{eq_king_property-5}をそれぞれの積分に対して連立方程式のような形で解けば,

\begin{align} \int_0^1 \frac{e^x}{e^x + e^{1 - x}} \, \mathrm{d}x &= \frac{1}{2} , \\ \int_0^1 \frac{e^{1 - x}}{e^x + e^{1 - x}} \, \mathrm{d}x &= \frac{1}{2} \end{align}

が得られる.

活用例(3)

次の積分を実行せよ:

\begin{align} \int_0^6 \left( x - 1 \right) \left( x - 2 \right) \left( x - 3 \right) \left( x - 4 \right) \left( x - 5 \right) \, \mathrm{d}x . \end{align}

(東京理科大 2021 改)

$x = 6 - t$の置換積分を用いると,

\begin{align} &\quad \int_0^6 \left( x - 1 \right) \left( x - 2 \right) \left( x - 3 \right) \left( x - 4 \right) \left( x - 5 \right) \, \mathrm{d}x \nonumber \\ &= \int_6^0 \left( 5 - t \right) \left( 4 - t \right) \left( 3 - t \right) \left( 2 - t \right) \left( 1 - t \right) \, \left( - \mathrm{d}t \right) \nonumber \\ &= \int_0^6 \left( 5 - t \right) \left( 4 - t \right) \left( 3 - t \right) \left( 2 - t \right) \left( 1 - t \right) \, \mathrm{d}t \nonumber \\ &= - \int_0^6 \left( t - 1 \right) \left( t - 2 \right) \left( t - 3 \right) \left( t - 4 \right) \left( t - 5 \right) \, \mathrm{d}t \end{align}

となるから,

\begin{align} 2 \int_0^6 \left( x - 1 \right) \left( x - 2 \right) \left( x - 3 \right) \left( x - 4 \right) \left( x - 5 \right) \, \mathrm{d}x &= 0 \end{align}

となる. つまり,

\begin{align} \int_0^6 \left( x - 1 \right) \left( x - 2 \right) \left( x - 3 \right) \left( x - 4 \right) \left( x - 5 \right) \, \mathrm{d}x &= 0 \end{align}

となる.